Gedeeld is niet gestolen, toch moet ik €532,16 betalen.
Een embed is geen foto. Een link is geen licentie-inbreuk. En toch hangt mij als simpele blogger een factuur van ruim vijfhonderd euro boven het hoofd. Waarom? Omdat ik een artikel uit De Stentor heb gedeeld op mijn website. Met daarin — ergens in de linkpreview — een afbeelding die volgens Visual Rights Group auteursrechtelijk beschermd is door het ANP.
Ze zeggen dat ik onrechtmatig fotogebruik heb gepleegd. Dat ik moet betalen voor ‘gederfde licentievergoeding, ontnemen van beschikkingsrecht, opsporingskosten, documentatiekosten en procedurekosten’. En dit allemaal… voor het delen van een link.
Ik herhaal: een link.
Help mee om een vuist te maken tegen de fotomaffia
Update: Inmiddels ben ik een crowdfunding gestart om een zaak te starten tegen dit soort praktijken. Ik wil samen een vuist maken tegen de fotomaffia van ANP, VRG en andere partijen die zich hieraan schuldig maken.
Elke bijdrage telt. Of je nu €5,- of €50,- geeft – je helpt mee om de juridische waarheid boven tafel te krijgen én om misbruik van het auteursrecht te stoppen.
Sta jij ook voor een open en eerlijk internet?
Doneer dan nu, deel deze actie, en help me om het precedent te creëren waar zóveel mensen iets aan gaan hebben.
Dank je wel voor je steun 🙏
Embed is geen inbreuk
We hebben het hier dus over een embed. Een technische functie van het internet. Een link die door een platform als WordPress of Facebook automatisch wordt opgemaakt met een miniatuur, titel en intro. Het is geen download, geen kopie, geen screenshot, geen herpublicatie.
Maar dat maakt voor Visual Rights Group niets uit. Zij sturen hun claim. En ze blijven mailen. En bellen. En dreigen.
En jij — als zelfstandige, zzp’er, blogger of kleine ondernemer — staat met je rug tegen de muur.
Kijk, dit is een embed:
Wie is Visual Rights Group eigenlijk?
Visual Rights Group (VRG) is een Brits bedrijf dat in Nederland namens het ANP auteursrechten ‘handhaaft’. In de praktijk betekent dat: met software het hele internet afstruinen, screenshots maken, automatisch brieven uitsturen en hopen dat de paniek toeslaat.
Ze richten zich niet op grote mediabedrijven, maar op kleine ondernemers en bloggers. Mensen die geen juridische afdeling hebben. Mensen zoals jij en ik.
Sommigen noemen het fotomaffia. Anderen: copyright trolls. En in feite doen ze precies wat die naam suggereert — ze parasiteren op een vage juridische marge en hopen dat je betaalt om er vanaf te zijn.
Leestip: 15 tips voor straatfotografie – de flyest op de stoep!
Waarom dit in mijn geval niet klopt
In mijn geval:
- Ik heb geen foto geüpload, maar een link gedeeld
- De preview is door De Stentor gegenereerd, inclusief hun eigen beeldbewerking
- De zogenaamde ANP-foto komt op mijn site niet eens volledig overeen met het ANP-beeld
- Ik heb dit alles netjes uitgelegd aan Visual Rights Group, met bewijsstukken erbij
En tóch krijg ik als reactie terug: “Het is geen embed en u heeft de foto inmiddels verwijderd, waarmee u indirect schuld bekent, u moet betalen.”
En dat is precies hoe deze ‘handhavers’ opereren: zonder dialoog, zonder rechtsgang, zonder context. Alles draait om druk zetten. Wie zich verzet, krijgt een tweede factuur. En daarna een derde. En dan brieven van een advocaat. En dan de rechter als dreigmiddel.
Je staat in je eentje tegenover een juridisch apparaat
Want wie heeft er nou geld en tijd om hiertegen in te gaan?
Wie belt er een advocaat voor een bedrag van €500,-?
Wie wil het risico lopen dat het alsnog meer wordt?
En dus… betalen mensen maar.
Mag een embed eigenlijk wel?
Volgens Europese en Nederlandse wetgeving mag je wel gewoon linken naar een legaal gepubliceerd artikel. Daar is jurisprudentie over, zoals het Svensson-arrest van het Europees Hof. Alleen als je actief een beschermde foto kopieert en opnieuw plaatst, schend je het auteursrecht. Niet bij een link, niet bij een embed.
Visual Rights Group weet dat. Maar ze rekenen erop dat jij het niet weet.
Leestip: SEO schrijven voor je website
Dit gebeurt vaker dan je denkt
Google maar eens op Visual Rights Group. Of lees deze blog van Aartjan.
Honderden, misschien wel duizenden mensen krijgen die mails. Sommigen betalen. Anderen vechten het aan — en winnen. Maar dat hoor je dan weer nergens.
Deze praktijken vallen juridisch in een grijs gebied, maar ethisch is het gewoon keiharde intimidatie.
Wat kun je doen als je zo’n claim ontvangt?
1. Betaal niet direct
Ook al staat er “factuur” boven — het is geen officiële boete.
2. Onderzoek de situatie
Was het echt jouw fout? Of is het gewoon een link of embed? Maak screenshots en verzamel bewijs.
3. Reageer inhoudelijk
Leg uit wat je hebt gedaan, stuur bewijsmateriaal en vraag om een inhoudelijke reactie.
4. Vraag juridisch advies
Bijvoorbeeld bij Charlotte’s Law of ICTRecht — zij kennen deze trucs van binnen en buiten.
5. Laat je niet intimideren
Deze brieven zijn ontworpen om je bang te maken. Dat is hun verdienmodel.
Het wordt tijd dat we dit stoppen!
We moeten stoppen met zwijgen. We moeten elkaar waarschuwen. Kleine ondernemers, bloggers en contentmakers zijn geen criminele netpiraten. We zijn mensen die gewoon proberen hun werk te doen. Met goede bedoelingen, soms een beetje naïef. Maar we verdienen het niet om kapotgestalkt te worden door juridisch geslepen verdienmodellen.